1-1- تاريخچه صنعت نساجي در ايران
صنعت نساجي در ايران از ديرباز به سبب
ضرورت مصرف و كاربرد وسيع آن مورد توجه خاص بوده و در طول تاريخ كشورمان
فراز و نشيب هاي فراواني را طي كرده است. در زمان اشكانيان ايرانيان به
تحول جديدي دست يافتند و در پرورش كرم ابريشم و توليد پارچه هاي ابريشيمي
به طريقي همت گماردند كه اكثريت ابريشم هاي توليد چين را از آن كشور
خريداري مي نمودند و جهت توليد پارچه به ايران مي آوردند و پارچه هايي با
طرح ها و نقوش بسيار زيبا توليد و به دنيا عرضه مي كردند.
شكوفايي صنعت
توليد پارچه هاي مخمل در كاشان و يزد در دوره اشكانيان و عرضه آن به جهان
خصوصاً اروپا قسمت ديگري از تاريخ پرشكوه صنعت نساجي ايران است كه صنعتگر
ايراني را قانع نكرده و همچنان به دنبال نوآوري و تسخير بازارهاي جهاني
بوده است.
اوج صنعت نساجي را در تاريخ ايران زمين، هنرمندان دوره سلجوقي
و صفوي رقم زدند و در زمان شاه عباس صفوي توليدات بي نظيري آفريده شد و
پارچه هاي زربافت ايراني از شهرت جهاني برخوردار گرديد.
در دوران اخير
نيز صنعت نساجي در ايران نقش موثر و تعيين كننده اي در كشور ايفا نموده
است. اولين كارخانه نساجي در ايران در سال 1281 شمسي دقيقاً يكصد يك سال
پيش به وسيله صنيع الدوله در تهران و دومين كارخانه در سال 1288 توسط شخصي
بنام حاج آقا رحيمي در تبريز ايجاد گرديد. در فاصله سالهاي 1300 تا 1320 به
سبب سود سرشار دوكارخانه قبلي و تاييدات دولت، به سرعت برشمار كارخانجات
در ايران افزوده شد و جمعاً در اين دوره 40 كارخانه نساجي دائر كرديد كه
قسمتي از احتياجات مملكت را تامين نمود.
در طي سالهاي 1320 تا 1328 بروز
جنگ، افزايش قيمت منسوجات خارجي و كاهش واردات آن موجب رونق بازار محصولات
نساجي داخلي شد. صاحبان صنايع نساجي كشور به منظور استفاده حداكثر از اين
شرايط، بي آن كه به مسائل نگهداري و استهلاك ماشين آلات توجه نمايند و به
توليد خود با ظرفيت بالا ولي با كيفيت پايين ادامه دادند كه حاصل اين بي
توجهي در طي سال هاي بعد نيز موجب ركود صنايع نساجي گرديد.
فهرست مطلب:
1- مقدمه اي بر صنعت نساجي و مشكلات و بحرانهاي مربوط به آن در ايران 6
1-1- تاريخچه صنعت نساجي در ايران 7
1-2- مشكلات و بحران در صنعت نساجي 9
1-3- علل وجود بحران در صنايع نساجي ايران 11
1-4- لزوم بهبود وضعيت موجود 12
1-4-1- تقاضا (بررسي بازار) 12
1-4-2- بازار مصرف و تولدي داخلي كشور 15
1-4-3- واردات پارچه ثبت شده 16
1-4-4- عرضه، تقاضا و توليد ماشين هاي بافندگي 17
1-4-5- عرضه 18
1-4-6- افق سرمايه گذاري در ايران 19
1-4-7- علل عدم سرمايه گذاري 20
1-5- مشكلات صنعت نساجي در حال حاضر از ديدگاه مديران اين صنعت 21
1-6- طبقه بندي مشكلات صنعت نساجي با توجه به نظريه فشارهاي تجاري22
1-7- بررسي و تجزيه و تحليل فشارهاي تجاري
1-7-1- ورود قاچاق پاچه به كشور 23
1-7-2- ورود محصولات مشابه توسط برخي از سازمان ها 23
1-7-3- اخذ عوارض و ماليات هاي متعدد و مكرر 27
1-7-4- وجود قوانين ضد و نقيض 27
1-7-5- پرسنل مازاد 27
1-7-6- قيمت گران مواد اوليه 28
1-8- بررسي و تجزيه و تحليل غشارهاي تكنولوژيكي 28
1-8-1- كهنگي و قدمت ماشن آلات 28
1-8-2- عدم توان رقابت با كالاهاي خارجي 29
1-8-3- عدم تناسب تكنولوژي كارخانه ها با فرهنگ مدخواهي و سيستم سفارشي 29
1-8-4- عدم وجود طراحان و بخش طراحي كارآ 30
2- تجهيزات و ماشين آلات نساجي 31
2-1- نگاهي به آمار ماشن آلات نساجي در جهان 32
2-1-1- آمار ماشين آلات بافندگي حمل شده در سالهاي 2001-1992 32
ميلادي و نصب شده در سال 2000 ميلادي به كشورهاي مختلف جهان
2-1-2- آمار ماشين آلات بافندگي حمل شده به قاره هاي مختلف 36
در سال 2001 ميلادي
2-1-3- آكار ماشين آلات كشباف تخت حمل شده در سال 40
2001 ميلادي به نقاط مختلف جهان
2-2- نتيجه گيري 44
3- مواد اوليه مصرفي در صنايع نساجي توليد ايران و وارداتي 46
3-1- يكنواختي نخ در بهبود صنايع نساجي 47
3-1-1- تعريف 48
3-1-2- اهميت يكنواختي 48
3-1-3- دسته بندي نايكنواختي 51
3-1-3-1- عيوب متناوب 52
3-1-3-2- عيوب نامتناوب 52
3-1-4- تاثيرات نايكنواختي 53
3-1-4-1- اثرات نايكنواختي بر خواص نخ 53
3-1-4-2- تاثير يكنواختي بر عملكرد پروسه تبديل نخ به پارچه 54
3-1-4-2-1- بوبين پيچي 54
3-1-4-2-2- چله كشي 54
3-1-4-2-3- آهار 55
3-1-4-2-4- بافندگي 55
3-1-4-3- تاثير يكنواختي بر كيفيت پارچه 56
3-1-5- عوامل ايجاد كننده نايكنواختي 57
3-1-5-1- مواد اوليه 57
3-1-5-2- مراحل ريسندگي 57
3-2- مشكلات (و معضلات) پنبه در صنعت نساجي داخلي 60
3-2-1- واردات پنبه ضربه اي به توليد داخلي يا حمايت از نساجي؟! 60
3-2-2- وضعيت نابسامان پنبه ايران 63
3-2-3- بررسي موانع و مشكلات و چالشهاي وضع موجود 67
3-2-3-1- شواهدي از مشكلات كشت پنبه 68
3-2-3-2- علل بروز مشكلات كشت پنبه در كشور 73
3-2-3-2-1- علل اقتصادي 73
3-2-3-2-2- رشد بي رويه توليد و واردات الياف مصنوعي 73
3-2-3-2-3- واردات پنيه و الياف پنبه اي 75
3-2-3-2-4- كوچك شدن قطعات زراعي پنبه به ويژه در استان گلستان 75
3-2-3-2-5- عقب نشيني محصول پنبه از اراضي 76
3-2-3-2-6- بالا بودن هزينه برداشت وش توسط كارگر 76
3-3- بررسي توليد و واردات مواد اوليه طي سالهاي 1380-1376 77
3-4- آمار و اطلاعات پشم و اهميت آن در ايران 80
منابع 91