برلین (Berlin)(آوا (راهنما·اطلاعات)) پایتخت کشور آلمان و بزرگ‌ترین شهر هم از لحاظ جمعیت و هم از لحاظ مساحت در این کشور است و در کل اتحادیه اروپا مقام دوم را دارد. برلین همچنین یک شهر ایالتی است، یعنی یکی از ایالت‌های شانزده‌گانه آلمان نیز به شمار می‌آید.

این شهر بزرگ، مرکز سیاسی و فرهنگی آلمان است و بخاطر تقسیم آن به دو بخش برلین غربی و برلین شرقی در سال‌های بین ۱۹۴۹ تا ۱۹۸۹ دارای یکی از متنوع‌ترین محیط‌های شهری اروپا است.

ملاحظات تاريخي

آلمان ازقرون پيش ، منطقه مسكوني گروههاي خاص از قبايل ژرمن بود  در قرن اول پيش از ميلاد  تا سالهاي اوليه پس از ميلاد دولت روم نواحي اطراف رود راين و آلمان جنوبي را به تصرف خود در آورد ولي در سال نهم پس از ميلاد پيشرفت هاي آنان در آلمان متوقف شد. در قرون چهارم و پنجم ميلادي ژرمن ها به متصرفات امپراطوري روم در اروپاي مرکزي و غربي حمله بردند  و نواحي وسيعي را اشغال کردند. ژزمنها کمي بعد تحت تسلط اقوام فرانک درآمدند. از قرن هشتم ميلادي آيين مسيحيت در آلمان رواج يافت. در آن زمان آلمان تحت تسلط سلسله فرانکي کارولنژيان بود. با مرگ شارلماني  پادشاه کارولنژي، امپراطوري وسيع وي تجزيه شد و به موجب پيمان وردن در سال 843، آلمان تحت حکومت لوئي ژرمني درآمد. پس از مرگ وي آلمان ميان سه فرزندش تقسيم گرديد و بدين ترتيب امپراطوري قرون وسطي آلمان پديدار گشت و هر ناحيه دم از خودمختاري و استقلال زد. با اين حال آلمان کمتر از ديگر کشورهاي اروپايي در معرض خطر تجزيه بيشتر قرار گرفت. در قرن دهم آلمان مورد حمله و هجوم اقوام نورمن ها، اسلاوها و مجارها واقع شد.

در اواسط و اواخر قرن دهم، قدرت سلطنت مرکزي دوباره استقرار يافت و وحدت آلمان تأمين  شد. تا اواخر قرن يازدهم، آلمان مقتدرترين دولت اروپايي بود. در قرون يازدهم، دوازدهم و سيزدهم اختلافات مذهبي در آلمان به اوج خود رسيد. اين اختلافات سرانجام منجر به تجزيه آلمان  نواحي تابعه آن گرديده و هر ناحيه داراي حکومت محلي شد و آلمان بصورت اتحاديه اي ظاهري درآمد. پس از جنگهاي مذهبي سي ساله در اروپاي مرکزي (48-1618) قدرت شاهان بيش از پيش تضعيف گرديد. در اتحاديه آلمان دو کشور پروس و اتريش از بقيه قدرتمندتر بودند.ناپلئون بناپارت در سال 1806 اتريش را از آلمان جدا کرد و به اين ترتيب به رقابت ديرينه اين سرزمين با پروس پايان داد. ناپلئون اتحاديه اي در آلمان جنوبي تأسيس کردکه در سال 1813 منحل شد. در سال 1815 بر طبق مفاد کنگره وين اتحاديه آلمان زير نفوذ اتريش تشکيل شد. در اين ميان دولت پروس موافقتنامه اي با کشورهاي آلمان جنوبي منعقد ساخت. سپس قيامهاي سال 1848 در نواحي آلماني تحت تسلط اتريش روي داد که سرکوب گرديد. در سال 1861 ويلهلم اول به سلطنت ناحيه پروس رسيد و پس از چندي حکومت را به دست صدراعظم مقتدر خويش بيسمارک سپرد. بيسمارک از همان آغاز صدارت به اصلاح امور کشور پرداخت و شروع به حکومت استبدادي نمود و براي آنکه وحدت تمامي نواحي آلمان را عملي سازد دست به سه جنگ مهم و تاريخ ساز در اروپا زد.