مقدمه

مفهوم بی نهایت

تاریخچه معماری باروک

ماهیت اصلی آفریده ها در معماری باروک

از رنسانس تا باروک

یاکوب بورکهاردت

معماری

پیکره سازی

باغ سازی باروک

ویژگی‌ های باغ‌ سازی باروک

پیشگامان و شخصیت های معماری باروک

معماری باروک و استعار

معماری باروک فرانسه

باروک در ایتالیا

نمونه های موردی از باروک در ایتالیا

نخستین اثر معماری باروک

نمونه های موردی از باروک در فرانسه

کلیسای سوربن

کاخ ورسای

کلیسای سن لویی

لوور

کارلسروهه

شاخصه های اصلی باروک

هلند

مجارستان و رومانی

روسیه

پرتقال  و برزیل

اسپانیا  و بلژیک

آمریکا  و اسپانیا

ترکیه

معماری باروک در انگلستان

کلسیای سنت پل

بناهای سبک باروک

کاخ ورسای

شونبرون

کارلسروهه

کلیسای جامع سنت پل

کلیسای ایل جزو

کلیسای سن پیترو

پلکان راهنما

کلیسای سن ایوو

معماران سبک باروک

فیشر فون ارلاخ

تراکوب‏پراندتور

جیان لورنزو برنینی

ویژگی های سبک باروک

هویت معماری باروک ریشه در اصفهان دارد

ویژگی های هنر باروک

ویژگی های معماری باروک

هدف اصلی باروک

خصوصیات بارز سبک باروک

آثار معماری سبک باروک

کاخ‌های الهام گرفته از ورسای

دوره قاجار- باروک ایرانی

نمونه هایی از سبک باروک در ایران

تاریخ احداث تکیه دولت

نمای بیرونی تکیه دولت

سازه سقف تکیه دولت

باغ شاهزاده ماهان کرمان

شمس العماره

سبک

ساعت شمس العماره

یکی از اتاق های کاخ شمس العماره

ریشه واژه باروک

منابع

اروپا از اواسط قرن شانزدهم به مدت صد سال به طور مداوم در جنگ غوطه ور بود. چنان که پروتستان ‎ها و کاتولیک ‎ها برای عقایدشان ملت ‎ها برای استقلال خود و طبقات کسب و بازرگان برای آزادی خود می‎جنگیدند. کلیسای رومی که به وسیلهی نهضت پروتستان ‎ها متلاطم شد، در یک سخت‎گیری مبارزه جویانه و بی رحمانهی ملهم از اسپانیا بر ضد اصلاحاتی که برای عقب راندن موج پروتستان‎گرایی طراحی شده بود، صفوف خود را آلوده کرد. در حدود ۱۶۲۵، اصلاح ستیزان مطمئن شدند که پروتستان‎ گرایی اگر هم شکست نخورده شد، قابل کنترل است و روش‎های خشونت آمیز را کنار گذاشتند و به تبلیغات فریبنده روی آوردند یک سبک هنری و معماری برای تأمین نیازهای این روح جدید خود عفو کردن پدید آمد. این سبک موسوم به باروک به شکل‎ های گوناگون هر ناحیه از اروپا را که از محرومیت ‎های ناشی از جنگ بهبود یافته بود، در نوردید. معماری کلاسیک تا این زمان خود را در هر جا جلوه‎گر می‎ساخت و با اقتباس و پذیرش جهانی پاروک، تمام قاره برای نخستین مرتبه از قرن سیزدهم در یک نوع معماری با هم سهیم و مشترک شدند.

نخستین بناهایی که در فرانسه بقایای سنت گوتیک را کنار نهادند، از سبک سر سخت ایتالیا استفاده کردند که موجب تولد باروک شد. این نخستین ابداع قسمت بهار شده ‎تری در فرانسه ایجاد کرد که از وسوسه و انجام افراط در ایتالیا و اسپانیا جلوگیری کرد. کلیسای سوربن (b) که بوسیلهی ژاک لومرسیه در ۶۳۵ شروع شد. یک از نخستین نمونه‎های این سبک ایتالیایی در فرانسه بود. تزئینات غنی اما استادانه ‎ای کلاسیک، فاصله گذاری متنوع سطح متشکل از ستون ‎های متمرکز بر روی در ورودی مرکزی، و قرار گرفتن یک گنبد جالب توجه سر بالای آن ها، ساختمان‎ها و ابنیه بناهای شصت سال پیش رم کرد.

قدرت سیاسی فرانسه در قرن هفدهم موجب ارائه و معرفی سبک جدید به همسایگان شمال آن شد. وقتی که جنگ داخلی در انگلستان به پایان رسید و پادشاه از تبعید فرانسه بازگشت، معماری باروک برای یک برنامه‎ی فعال بازسازی الگو قرار گرفت، به طوری که شاه خلق بناهای بزرگی مانند کاخ بلنهایم (c) هستیم که به وسیله‎ی معماران وانبردوهاکسمور ساخته شد.

نمایش و ظاهر با ابهت باروک کمک بزرگ و ماندگاری به سمت کلاسیک بود. اگرچه باروک برای دستیابی به آزادی و ابتکار خود بر گسستن همنوایی یا رنسانس و انحراف عمدی منریسم تاکید داشت، معماری باروک در بسیاری از جنبه‎ها به آزادی موجود در معمار کلاسیک روم باستان نزدیک تر بود.

باروک (به فرانسوی: Baroque)‏ روشی است در هنرهای معماری، نقاشی، موسیقی و مجسمه‌سازی که از اواخر سده ۱۶ (میلادی) در ایتالیا آغاز شد و تا اواخر سده ۱۸ (میلادی) در اروپا رواج داشت و سپس در آمریکای مرکزی و جنوبی مورد توجه قرار گرفت. آزادی در طراحی، شمار زیاد شکل‌ها و درآمیختگی آن‌ ها از ویژگی‌های این سبک است. ریشه این کلمه احتمالا واژه بارُکو پرتغالی به معنی مروارید صیقل‌نیافته بوده است. گروهی نیز بر این عقیده‌ اند که معنای این واژه، پوچ، زشت، مضحک و عوضی است. این واژه در آغاز برای تمسخر این شیوه استفاده می‌شد. زیرا منتقدان معتقد بودند هرگز نباید بنایی ساخت که از اصول و عناصر بناهای یونیان و رومیان پیروی نکند؛ بناهای کلاسیک باید بر این اصول ساخته شوند و انحراف از آن‌را «کژسلیقگی اسف‌انگیز» می‌دانستند. اما پس از آن‌که این شیوه مورد توجه قرار گرفت، به معنای شکوه‌مند و پرتجمل استفاده شد. (استیران، هانری. ترجمه روزرخ، نادر. دائره المعارف معماری جهان، انتشارات فرهنگیان، چاپ اول، بهار ۱۳۸۱ )

در ابتدا بهتر است تعریفی از واژه باروک داشته باشیم. باروک در معنی اصلی خود عبارتست از نامنظم، مروارید ناصاف و پرپیچ و تاب و یا غیر عادی. از نظر منتقدین قرن نوزدهم، معماری باروک عبارت است از معماری کلاسیک منحط بی ساختار و دارای تزئینات نمایشی زیاد و عجیب و غریب.

این سبک که در ایتالیا پا گرفت و قسمت اعظم اروپا را هم به زیر پوشش خود درآورد، تقریبا از اوایل قرن ۱۷ تا اواسط قرن ۱۸ در بیشتر کشورهای لاتین گسترش یافت.

باروک نوعی هنر است که در آن قواعد تناسب رعایت نمی شود و همه چیز بنا به حواس هنرمند نمایانده می شود.

این سبک هنری دارای روحی از حرکت و جنبش است که نقطه مقابل سکون کلاسیک است.هنرمندان در باروک بر خلاف دوران کلاسیک با احساس خود حرکت می کنند و احساس را مقدم بر عقل می دانستند.