روان‌شناسی خواب، شاخه ای از علم روان‌شناسی است که به بررسی تغییرات بدن انسان در سطوح مختلف عمق خواب می‌پردازد. در این شاخه از روان‌شناسی اختلالات خواب از جمله: 1. خوابگردی 2. فلج خواب 3.هراس شبانه 4. پرخوابی و 5. کم‌خوابی مورد بررسی قرار می‌گیرد. در این رشته، محتوا و معنای احتمالی رویاها تجزیه مى‌شود. زیگموند فروید بنیانگذار رشتهٔ روان‌شناسی خواب بود.
خواب :
خواب کاهش ناگهانی جریان خون در زمان استراحت است به طوری که فعالیت بدن و ذهن کم شود و توهم‌های بینایی جایگزین تصاویر واضح واقعی بشوند. در بین پستانداران، پرندگان، ماهیان و دیگر جانوران مراحل خواب و بیداری وجود دارد. خواب برای سلامت و بهزیستی بدنی و روانی انسان‌ها و جانوران اهمیت دارد.
عمق خواب :
عمق خواب میزان خواب آلودگی است که آن را می‌توان با ثبت الکتروآنسفالوگرام، حرکت های چشم، فشارخون و ضربان‌های قلب سنجید. از شروع خواب تا عمیق ترین مرحلهٔ آن بین سه تا پنج مرحله فاصله است.رویا در مراحل خواب سطحی اتفاق می افتد. معمولاً به هنگام خواب رفتن، نظام منطقی افکار به هم می ریزد، تصاویر بینایی از ذهن می گذرد. به دنبال این مرحله، عبوری سریع به خواب عمیق دیده می شود که به عمیق ترین سطح خواب در تمام طول شب می رسد. این خواب، بین بیست تا سی دقیقه به طول می‌انجامد. آن‌گاه خواب به تدریج سبک می‌شود، هفتاد دقیقه پس از به خواب رفتن، خواب به سطحی‌ترین حالت خود می رسد. در طول این مرحله خواب سبک، نخستین مرحله رویای شبانه شروع می‌شود و بین پنج تا ده دقیقه به‌طول می‌انجامد. به دنبال این مرحله، یک مرحله خواب عمیق‌تر آغاز می شود که سومین ساعات خواب را به دورهٔ دوم طولانی‌تر رویا و خواب سطحی‌تر متصل می کند.دوره سوم رویا، در پنجمین یا ششمین ساعت خواب اتفاق می‌افتد و بیست تا سی دقیقه به طول می‌انجامد. در هفتمین ساعت خواب دوره دیگری از خواب سبک و رویا موجود است که حدود یک ساعت طول می‌کشد.
ثبت حرکات کرهٔ چشم، نشان دهندهٔ فعالیت رویا است. چشم‌ها در طول خواب، معمولاً حرکات آهسته ای دارند. کرهٔ چشم در این حرکات به بالا و داخل چرخش دارد، گاهی ناگهان، مجموعه‌ای از حرکات سریع چشم در محور افقی یا بالا و پایین ملاحظه می‌شود که ممکن است بیست دقیقه یا بیشتر، به طول انجامد. این مرحله هم‌زمان با رویا است زیرا هم‌زمان با حرکات سریع چشم، فعال شدن هیپوفیز نیز دیده می شود.
خواب طبیعی به چهار مرحله تقسیم می‌شود که خواب‌شناسان، هر یک را با تغییرات خاص الکتروآنسفالوگرام مشخص می کنند. ویژگی الکتروآنسفالوگرام در حالت بیداری، وجود امواج آلفا به تعداد ۸ تا ۱۲ موج در ثانیه و فعالیت با توانش پایین و بسامدهای متغیر است. با شروع خواب آلودگی امواج آلفا ناپدید می شوند. مشخصهٔ مرحلهٔ اول که سبک‌‌ترین مرحلهٔ خواب است فعالیت با توانش پایین و ناهم‌زمانی می‌باشد که به‌ندرت با فعالیت منظم ۶ موج در ثانیه و با ولتاژ پایین همراه می‌شود. مرحلهٔ دوم که چند دقیقه پس از مرحله اول آغاز می‌شود و ویژگی آن تکرار فراوان نقش‌های دوکی موج در ثانیه است که دوک‌های خواب نام دارند. دیگر ویژگی مرحله دوم، امواج سوزنی پرتوان و مجموعه های ترکیبی است که به فاصله چند دقیقه دیگر امواج دلتا با توانش بالا با برگشت ۵/۰ تا ۲ موج در ثانیه ظاهر می شود که مشخصه مرحلهٔ سوم است. مرحلهٔ چهارم، هنگامی است که امواج دلتا، قسمت بیش‌‌تری از نوار را پر می‌کند.