به هنگام تعطيلات کريسمس، و پيش از آن طي روزها و هفته هائي که نزديکي سال نو را نويد مي دهد، هوس در خيابانهاي آمريکا موج مي زند. هوس خريد. در خيابان پنجم نيويورک، در محلهء روديو درايوِ لوس آنجلس، در خيابانهاي خليجِ سان فرانسيسکو، و در محلات نظير در شهرهاي ديگر، در «شاپين مال» هاي عظيم حاشيهء مرکز که هريک شهرکي سربسته و دنيائي تماشائي در خود و براي خود است، مردم براي خريد به فروشگاهها هجوم مي آورند. اين ايامي است که سود و زيان سالانهء هر تاجر و سرمايه دار را رقم مي زند. در کشوري که مردم اش کمتر از هرجاي ديگر دنيا پس انداز مي کنند و بيشتر از هرجا خريد و مصرف، اين ايام همچنين شادترين و رنگين ترين ايام سال نيز هست. به فاصلهء دو هفته، يوتوپياي آمريکائي خانوادهء خوشبخت و مرفه، که هرچه بخواهد را به راحتي مي خرد، به تحقق مي پيوندد: پيشرفته ترين جامعهء مصرفي تمام تاريخ بشريت، در زيباترين و آرماني ترين شکل خود.
جشن مصرف
ايام کريسمس شکل فشرده و تشديد شدهء مصرف گرائي در ساير روزهاي سال است. در زندگي روزمره، به هرسو که مي نگريم با نوعي «ويترين» يا «پوستر» يا «پردهء نمايش» روبه رو مي شويم که فرآورده اي را براي فروش عرضه مي کند. ندائی انتقادي نهيب مي زند: به هرسو که مي نگري با يک «فريب» روبرو هستي! با نوعي شعبده و تردستي که ناخودآگاه تو را به دام مصرف مي اندازد! اما چرا ما به اين دام مي افتيم؟ آيا ما نمي دانيم چه مي کنيم؟ در اين دام چه لذتي نهفته است؟ آيا ما خودخواسته در اين «دام» نمي افتيم؟
يا اينکه جبري پنهان در کار است، چيزي در ناخودآگاه ما، يا جبري اجتماعي از موقعيت ما در روابط توليد و مصرف؟ آيا ما «قرباني» ي يک ايدئولوژي به نام «مصرف گرائي» و «بازيچه» دست طبقاتي به نام تاجر و سرمايه دار شده ايم؟ شايد در اصل «ما» ئي در کار نيست! آن «من» و «ما» ساخته و پرداختهء همين روابط اجتماعي مبتني بر بازار است که از ابتدا موجودي را مي سازد و به بار مي آورد که «ذهنيت» اش دست ساختِ ماشينِ نامرئي تبليغات است. تبليغات آموزشي، فرهنگي، رسانه اي، و سياسي. او از همان ابتدا موجودي «مصنوع» است، از خود «اختيار» ندارد، نوعي آدم مصنوعي يا «روبات» در جامعهء مصرفي مدرن و پسامدرن است!
اما در جشن کريسمس و شادي سال نو، ما به خيابانِ مصرف گام مي گذاريم، عينک تيرهء انتقاد را از چشم برمي داريم و هم سو با روحيه اي که در خيابانها موج مي زند، اعلام مي کنيم «مصرف کننده» فردي است آزاد و مختار که انتخاب مي کند، برمي گزيند يا پس مي زند، و با اين کار نياز و توقعِ مشروع يک شهروند در تمدني پيشرفته را برمي آورد.