مقدمه و تاريخچه
عقب ماندگي ذهني يا به اصطلاح ديگر نارسايي رشد قواي ذهني موضوع تازه و جديدي نيست بلكه در هر دوره و زمان افرادي در اجتماع وجود داشته اند كه از نظر فعاليتهاي ذهني در حد طبيعي نبوده اند .
اجتماع براي مصلحت ، تعجب يا سالم سازي ، بعضي از اين افراد را تحمل مي كرد عده اي را محبوس مي ساخت و دسته اي را به مرگ محكوم مي نمود. پنيل كه به حق بايد او را بنيانگذار روانپزشكي جديد ناميد اولين كسي بود كه به دلجويي بيماران پرداخت و براي آنان برنامه هاي تفريح و گردش در نظر گرفت . او بيماران رواني را به ۴ دسته تقسيم كرد :
۱. ملانكولي يا ماليخوليا
۲. ماني يا جنون شور و شوق
۳. جنون
۴. عقب ماندگي ذهني
بعد از پنيل ، يك پزشك فرانسوي بنام ايتارد به تربيت كودكي وحشي پرداخت كه در جنگلهاي « آويرون » فرانسه پيدا شد . كودك عقب ماندگي بسيار عميقي داشت ايتارد تربيت كودك را بعهده گرفت و كوششهاي بسيطي در اين زمينه مبذول داشت تا موفق به پيدايش راه جديدي در نحوه آموزش و پرورش افراد عادي عقب مانده و حتي معلولين گرديد .
همكار ايتارد بنام سگن بدنيال زحمات وي و به منظور شكوفا كردن اين كودكان مؤسسه اي براي عقب ماندگان ذهني ايجاد كرد و روش حواس حركتي را در آموزش كر و لالها به كار برد .
اين پيشرفتها همچنان ادامه يافت تا اوائل قرن بيستم كه توجه به اصلاح نژاد بشر در دستور كار قرار گرفت و در امريكا به توصيه بخش اصلاح نژاد كميته پژوهشي انجمن زاد و ولد امريكا ، نازا كردن عقب مانده ها به صورت قانون در آمد و بالاخره در قرن بيستم بود كه دانشمندان و پژوهشگران عقب ماندگيهايي كه به دليل اختلالات متابوليكي ، نقصهاي كروموزومي ، بيماريهاي مادر در دوران بارداري و … ايجاد مي شد را كشف كردند و راه را براي پژوهش و درمان اين افراد هموار ساختند .
ترقيات روز افزون علوم پزشكي ، جراحي اعصاب و مغز و علوم ژنتيك علاوه بر علل عقب ماندگيها تدريجاً و تا اندازه اي باعث تخفيف و گاهي بهبودي نسبي و حتي پيشگيري از ابتلا به اين ناراحتيهاي وخيم شده است .
فهرست
عنوان صفحه
كودكان و نوجوانان عقب مانده ذهني 1
مقدمه و تاريخچه 1
علل عقب ماندگي 4
عقب ماندگي بعلت حوادث زايماني و دوره بعد از زايمان 7
عقب ماندگي بعلت عوامل محيطي ، اجتماعي و فرهنگ 8
عقب مانده ها را از نظر درماني ، تربيتي و آموزشي 10
پيامهاي بهداشتي 15
کاربرد موسیقی درمانی برای کودکان استثنایی 18
اثرات موسیقی‌درمانی 18
تمایلات مهم برای گرایش به موسیقی 19
نکاتی برای آموزش موسیقی به کودکان استثنایی 19
نوع برنامه‌ها در موسیقی درمانی 20
بررسی كودكان استثنايي و مشکلات مربوط به آنها 23
تعريف كودك استثنايي 23
طبقه بندي كودكان و نوجوانان استثنايي 25
تربیت بدنی کودکان ویژه 26
اهداف برنامه ویژه 28
تدریس تربیت‌بدنی ویژه 29
صفات معلم تربیت‌بدنی ویژه 30
ویژگی‌های یادگیری حرکتی و جسمی دانش‌آموزان کم‌توان ذهنی 32
ایجاد انگیزه در ساعات تربیت‌بدنی 33
انتظارات کودک ناشنوا از والدین 35