انسان كودكى روزگار ويژه اى است. اگر تنها قادر بوديم عملكرد بدنمان را به
همان شكل ده سالگى اش حفظ كنيم، مى توانستيم انتظار عمر متوسطى پنج هزار
ساله داشته باشيم. اما افسوس كه از يازده سالگى به بعد همه چيز در سرازيرى
است.
مشكل اينجاست كه بدن با افزايش عمر رو به زوال مى گذارد. در بيشتر
دوران زندگى مان خطر مرگ به شكل نمايى افزايش مى يابد و هر هشت سال دوبرابر
مى شود. بنابراين پرسش اصلى اين است كه چرا پير مى شويم و درباره آن چه مى
شود كرد؟
بسيارى از دانشمندان معتقدند كه امروزه براى اولين بار در
تاريخ بشر چنان شناخت كافى و سطح بالايى از ماهيت سالخوردگى انسان به دست
آمده كه مى توان به طور جدى برنامه ريزى شيوه هاى مقابله با آن را آغاز
كرد. در واقع اين دانشمندان از انديشه اى ساده اما محكم شروع به كار كردند:
بدن انسان، فراتر از موجودى كامل بودن، ماشينى است مستعد خرابى كه طى
فرايند تصادفى تكامل زيست شناختى شكل گرفته است. در اين ديدگاه ما مى
توانيم از طريق مهندسى ژنتيك، پزشكى پيشگيرانه، حيات بخش و ضد پيرى و نيز
با تعمير و تعويض قطعات فرسوده بدن، بيش از پيش اصلاح شويم. به زبان ساده
يعنى سرعت پير شدن ما شايد حتى تا مقدار ناچيزى كاهش خواهد يافت.
تلاش
براى درك و كنترل سالخوردگى ما دو زيست شناس را به الهام گرفتن از منابع به
ظاهر بعيدى به نام مهندسى قابليت اعتماد كشاند. اين رهيافت مهندسى به درك
سالخوردگى براساس ايده ها، روش ها و مدل هاى گرفته شده از تئورى قابليت
اعتماد بنا شده است. اين تئورى كه در سال هاى پايانى دهه ۱۹۵۰ به منظور
تشريح شكست و از كارافتادگى (سالخوردگى) تجهيزات الكترونيكى و الكتريكى
پيچيده مطرح شد، طى چند دهه گذشته به طور چشم گيرى بهبود يافته است. اين
تئورى به محققان اجازه مى دهد تا چگونگى خرابى سيستمى را براساس معمارى خاص
و سطح قابليت اعتماد اجزاى اصلى اش در طول زمان پيش بينى كنند. گستره ديد
اين تئورى به حدى عام است كه مى تواند در درك سالخوردگى موجودات زنده نيز
مورد استفاده قرار گيرد. ما در شيوه هاى افزايش عمر و مرگ خيلى با ماشين
هايى كه مى سازيم متفاوت نيستيم. در واقع اين اختلاف نيز به حداقل مى رسد،
اگر درباره خودمان به اين شكل ناخوشايند بينديشيم: ما بسان ماشين هايى
ساخته شده از اجزاى مازادى هستيم كه بسيارى از آنها درست از همان ابتدا
معيوب اند.