بخشی از متن:چیستی هنر نمایش: آغاز نمایش در هر سرزمینی را باید
در آداب، رسوم و مناسک مذهبی همان قوم و در فعالیت‌های انسانی برای تنازع
بقا جستجو کرد.
انسان بدوی برای تسلط‌یافتن بر محیط زندگانی و برای
شناخت و کنترل نیروهای سرکش طبیعت شروع به خلق شخصیتهای جادویی با کمک
لباس، گریم و ماسک می‌کند. چه این انسان می‌پنداشت که با خلق این شخصیت‌ها و
اجرای مراسم سحر و جادو می‌تواند بر جادوگران و گیاهان تأثیر نهد و آنها
را در خدمت خود گیرد.
از سوی دیگر، انسان بدوی که در بیان افکار و
عواطف خود ناتوان بود حرکت را به کمک طلبیده و از طریق حرکات موزون سعی در
بیان افکار و عواطف خود کرد و برای درک لذت و به عنوان نیایش و سخن گفتن با
خدایان خود شروع به انجام حرکات موزون (رقص) می‌کند.
بنابراین اولین هنرهای نمایشی در درون همین مراسم جادویی و حرکات موزون است که شکل می‌گیرد.
آئین
و مراسم جادویی که اولین هسته‌های نمایشی را در درون خود پرورش می‌دهند،
روش تعلیم بودند، زیرا مشخصه جامعه ابتدایی نداشتن زبان نوشتاری است و
اجرای آیین و مراسم جادویی وسیله‌ای برای انتقال دانش و سنن یک قوم به
نسلهای بعدی است. آئین برای مهارکردن حوادث احتمالی آینده اجرا می‌شود.
آئین
و مراسم جادویی که گفتیم ریشه‌های تئاتر اند غالباً برای بزرگداشت نیروی
فوق طبیعی، پیروزی در شکار یا جنگ، گذشته یک قوم و یک قهرمان به کار
می‌روند.
آئین‌ها می‌توانند سرگرم کننده و لذت بخش باشد پیدا است غالب
این عملکردها را می‌توان با درجات و روشهای متنوع و گوناگونی در تئاتر نیز
به کار می‌گرفت لذا می‌توان به این نتیجه رسید که آئین‌های بدوی و تئاتری
که ما می‌شناسیم به وضوح با هم مربوطند.
آئین‌ها و تئاتر از عوامل اساسی مشابهی استفاده می‌کنند: موسیقی، حرکات موزون (رقص)، گفتار، لباس اجراکنندگان، تماشاگران و صحنه.
گاه
تئاتر و آئین در هم ادغام شده‌اند، اما در جوامع پیشرفته هر یک کارکرد
معین خود را دارند. اگر چه باید گفت که مرز میان این دو، همیشه به دقت روشن
نیست.
در اکثر آئین‌نامه‌های ابتدایی بهره‌گیری از رقصهای پانتومیم به
همراه موسیقی ضربی ضروری است و گاه صدای آوازی نیز ضرورت می‌یابد. گفتار و
دیالوگ در آئین‌ها از ضرورت کمتری برخوردارند، اما گریم و لباس از وسایل
اصلی اجرای آئین به شمار می‌آیند. یکی از پیشکسوتان و یا روحانیان تمرین
سختی را برای اداره حسن اجرای آئین به کار می‌گیرد که کاملاً با کارگردانی
تئاتر قابل مقایسه است «مکان اجرا». و اگر تماشاگری وجود داشته باشد «تالار
نمایش» نیز از ضروریات به شمار می‌روند. تنظیم فضای اجرای آئین بسیار
متنوع است گاه مکانی دایره مانند برگزیده می‌شود که توسط تماشاگران احاطه
می‌گردد و گاه صحنه‌ای در نظر گرفته می‌شود که پس زمینه آن را با گونی رنگ
شده یا با قابی از پارچه می‌پوشانند و تماشاگران در سه سوی صحنه می‌نشینند،
یا می‌ایستند و گاه فضایی باز به عنوان پس زمینه مورد استفاده قرار
می‌گیرد مثل کنار دریا، بنابر آنچه آمد، آیا هیچ تفاوت قابل ملاحظه‌ای میان
مراسم آئینی و تئاتر وجود ندارد؟